Monday, 31 March 2025

रिठा

बाजारातून रीठा घेतले काही दिवसांपूर्वी. फोडत असताना, याचे काही उपयोग तुमच्यासोबत शेअर करावेसे वाटले. लहानपणी, आई रीठा पाण्याने केस धुताना ते पाणी नाकात जाणार नाही याची खबरदारी घेत असे, कारण डोळे चुरचुरत असत. ते पाणी नाकात गेले तर लूज मोशन होतात, असे तिच्या आईने तिला सांगितले होते. तिच्या आजोळी, केजला रीठ्याचे झाड होते, म्हणून बर्‍यापैकी रीठ्याचे उपयोग तिला माहीत होते.

रीठ्याचा उपयोग फक्त केस धुण्यासाठीच नाही, तर इतरही अनेक गोष्टींसाठी केला जातो. हे आई व आजीचे काही उपयोग सांगत आहे:
रीठा पावडरचा उपयोग नैसर्गिक डिटर्जंट म्हणून केला जातो. ती कपड्यांना स्वच्छ करते आणि त्यांचे रंगही टिकवून ठेवते. पैठणीसारख्या महागड्या साड्या रीठा पाण्यात धुतल्या जातात.शश
रीठा भांड्यावरील तेलकटपणा आणि डाग काढण्यासाठी उपयुक्त ठरतो.
रीठा पावडर त्वचेसाठी साबणासारखी वापरता येते. ती त्वचेला स्वच्छ, मऊ आणि निरोगी ठेवते, साबण न लावता.

सोनं, चांदी आणि इतर दागिन्यांवरील मळ साफ करण्यासाठी रीठ्याच्या पाण्याचा उपयोग केला जातो. हळदीमध्ये रीठा पाणी गरम करून, दागिने साफ केल्यास ते अगदी नवीन दिसतात, जणू दुकानातून आताच घेतल्यासारखे.

तुम्ही रीठ्याचे कोणते उपयोग करता, नक्की सांगा.

Suraj Kumari Goswami 
सुरजकुमारी गोस्वामी, हैद्राबाद

चिया सिड्स

चिया सिड्सचे फायदे:

चिया सिड्स (Chia Seeds) हे सुपरफूड म्हणून ओळखले जातात आणि त्यामध्ये अनेक पौष्टिक घटक असतात. त्यांचे विविध आरोग्यदायी फायदे खालीलप्रमाणे आहेत—

१. पचनतंत्र सुधारते

  • चिया सिड्समध्ये फायबर भरपूर प्रमाणात असते, त्यामुळे बद्धकोष्ठतेची समस्या दूर होण्यास मदत होते.
  • पचनक्रिया सुधारते आणि आतड्यांचे आरोग्य चांगले राहते.

२. वजन कमी करण्यास मदत

  • हे सिड्स पाण्यात भिजवल्यावर जेलसारखे होतात आणि पोट भरल्याची भावना निर्माण करतात, त्यामुळे भूक कमी लागते.
  • मेटाबॉलिझम सुधारतो आणि चरबी कमी करण्यास मदत होते.

३. हृदयासाठी फायदेशीर

  • ओमेगा-३ फॅटी अॅसिडस् भरपूर प्रमाणात असल्याने हृदयाचे आरोग्य चांगले राहते.
  • कोलेस्ट्रॉल नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते आणि उच्च रक्तदाब कमी करण्यास उपयुक्त ठरतात.

४. हाडे आणि दात मजबूत होतात

  • कॅल्शियम, मॅग्नेशियम आणि फॉस्फरसचे प्रमाण जास्त असल्याने हाडे आणि दात मजबूत होतात.
  • ऑस्टिओपोरोसिससारख्या हाडांच्या आजारांना प्रतिबंध होतो.

५. त्वचा आणि केसांसाठी उपयुक्त

  • अँटीऑक्सिडंट्स भरपूर असल्यामुळे त्वचा निरोगी राहते आणि वृद्धत्व लवकर जाणवत नाही.
  • केस मजबूत आणि चमकदार होतात.

६. साखर नियंत्रणात ठेवते (डायबेटिससाठी फायदेशीर)

  • फायबर आणि ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड्स असल्याने रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित राहते.
  • इन्सुलिन सेन्सिटिव्हिटी सुधारते आणि टाइप-२ डायबेटिसच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर ठरते.

७. उर्जेचा उत्तम स्रोत

  • प्रथिने (Protein) आणि हेल्दी फॅट्स असल्‍यामुळे दिवसभर उर्जा टिकून राहते.
  • खेळाडूंना आणि व्यायाम करणाऱ्यांसाठी हे विशेष फायदेशीर ठरतात.

८. मेंदूच्या कार्यासाठी फायदेशीर

  • ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड्समुळे स्मरणशक्ती सुधारते आणि मेंदूचे आरोग्य चांगले राहते.
  • तणाव आणि नैराश्य दूर करण्यास मदत होते.

चिया सिड्स कसे खाल्ले पाहिजेत?

  • दुधात किंवा पाण्यात भिजवून
  • स्मूदी, योगर्ट किंवा ज्यूसमध्ये मिसळून
  • ओट्स किंवा सालडमध्ये टाकून
  • शेक, डिटॉक्स ड्रिंक्समध्ये वापरून

सावधगिरी:

  • प्रमाणाबाहेर सेवन केल्यास पचनाच्या तक्रारी होऊ शकतात.
  • रक्त पातळ करणारी औषधे घेत असाल, तर डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

चिया सिड्स नियमित आहारात समाविष्ट केल्यास आरोग्यावर सकारात्मक परिणाम दिसून येतात



......सुरजकुमारी गोस्वामी हैद्राबाद

Friday, 7 February 2025

हैदराबादी हिंदी

(हैदराबादी हिंदी):
दोन दिन के वास्ते महाराष्ट्र में आई थी, बहन के घर उदगीर में, पूरे परिवार के साथ। बहुत साल हो गए थे, किसी भी त्योहार या मौके पे मायके आना हुआ ही नहीं। इस बार संक्रांति के बाद का समय था। मस्त दहाले, बोर, वटाने वगैरा रान मेवा का मज़ा लिया। खास लेकी (बेटी) के लिए उसका फेवरेट पाक भी मंगवाया।

अम्मा को भी बहन के घर बुलवा लिया था। हम तीनों  (मायलेकी) मां-बेटियां) मिल गए तो फिर, "दूसरा जाये भाड़ में," गप्पों की महफिल चालू हो गई। मियां (पति) हमको छोड़कर घूमने निकल गए, बच्चे छोटे भाई के साथ मस्ती में बिजी थे।

हमारी बातें चलती गईं और दिन कब रात में बदल गया, पता ही नहीं चला। मियां का फोन आया, पर मायके में कौन फोन की तरफ देखता है? 10-12 मिस कॉल के बाद ध्यान आया कि फोन बज रहा है।

फोन उठाया:
मैं: "हैलो, कहां हो अजी?"
वो: "अरे, कौन सी गली में है घर?"
मैं: "सुबह तो छोड़कर गए थे हमें।"
वो: "समझ नहीं आ रहा, घर कहां है। बाहर आकर देखो।"
मैं: "बालकनी में आई, आप तो दिख नहीं रहे।"
वो: "अरेरे, जहां गली में फैशन शो चल रहा है, वहीं होगा घर। औरतें ही औरतें दिख रही हैं!"
मैं: "परेशान ना करो, कौन गली में फैशन शो रखता? देखती हूं जरा।"

गली में जाकर देखा तो सच में सजावट बड़ी जबरदस्त थी। फूल, गुब्बारे, सबकुछ। कुछ औरतें आ-जा रही थीं । 
 मैंने कहा, "तुम भी गाड़ी वहीं रोककर रैंप वॉक करते हुए आओ!"

लेकिन पास से देखा तो फैशन शो नहीं था। ये तो हळदी-कुंकू का प्रोग्राम था। औरतें कुर्सियों पे बैठी थीं, उन्हें हळदी-कुंकू लगाया जा रहा था। पर मेरे मियां को वो फैशन शो दिखा!

मन वहीं रुक गया। संक्रांति के दिन मम्मी मंदिर जाती थी। पूरे गांव में वाण की पोटली लेकर हम  उनके पिछे घुमतै थै  । मिले हुये वाण कै बैर किसके खैत कै है यह अंदाज लगातै थै ...जो सामान गिफ्ट मै मिलता था उसके लिये लढाई 
 होती कि किसको ज़्यादा मिला बोलके।

इतने में मियां बोले, "चलो पागल, तुम्हें भी फैशन शो में जाना है क्या?"
मैं हंसते हुए बोली, "इसे हळदी-कुंकू कहते हैं, जो महाराष्ट्र में संक्रांति के बाद करते हैं।"

घर वापस आए। सच में, अब ये पारंपरिक हळदी-कुंकू भी फैशन शो बन गया। ऐसा ही लगा

- .....एक महाराष्ट्र की बेटी,  Suraj Kumari Goswami हैद्राबाद
मैमरि
---

Thursday, 23 January 2025

अलिव

काल (अलिव ) अलिवाची खीर बनवतांना तुमच्या बरोबर  यांचे फायदे शेयर करावे वाटले...
मला पुर्वी या बदल माहिती नव्हती पण डिलिव्हरी मध्ये याची खीर आई बनवून देत असे तीही काहीच दिवस ....
अलिव गरम असतात  म्हणून जास्त प्रमाणात सेवन केले जात नाही ......
तसा अलिवाची खीर  विषेश थंडी मध्ये तीन दिवस सेवन केली जाते तीही सूर्य उदयाला यायच्या अगोदर ...वर्षभर होणारी कंबर दुखी यांच्या तिन दिवसाच्या सेवनाने  होत नाही अनुभवाने सांगते आहे ....तीन सिझर नंतर ही ...
मराठी चंद्रशूर किंवा आलिव( हलीम) हिंदी नाव

अलिव बियाचे काही :::::::::: फायदे

अलिव पोषणमूल्यांनी भरलेल्या असून  पारंपरिक मराठी पदार्थांमध्ये अलिव  (चंद्रशूर) खीर किंवा लाडू खूप लोकप्रिय आहेत.
 बियामध्ये लोह (आयरन) भरपूर प्रमाणात असते, जे रक्तातील हिमोग्लोबिन वाढवून अशक्तपणा (ऍनिमिया) दूर करण्यासाठी उपयुक्त आहे.
 बियामध्ये कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियम भरपूर प्रमाणात असल्यामुळे हाडे मजबूत होतात आणि सांध्यांच्या वेदनांपासून आराम मिळतो.
 प्रथिने आणि उष्मांक (कॅलोरी) जास्त प्रमाणात असते, ज्यामुळे शरीराला त्वरित ऊर्जा मिळते.
  व्हिटॅमिन सी भरपुर असते 
अलिवच्या बिया स्तनपान करणाऱ्या मातांसाठी खूप फायदेशीर आहेत, कारण त्या दूध  वाढवतात तुम्ही घेतल्या असतील बाळंतपणात ..
अलिवच्या बिया दूधात भिजवून खीर बनवता येते.
गर्भवती महिलांनी डॉक्टरांचा सल्ला घेऊनच अलिव बियांचा वापर करावा.
अतिसेवन केल्यास पचनास त्रास होऊ शकतो....

अलिव बिया पौष्टिक आणि औषधी गुणांनी भरलेल्या असल्यामुळे त्या आपल्या आहारात नक्की समाविष्ट करा. हिवाळयात ....तर नक्कीच 
मी वर्षातुन तीन दिवसच खिर घेते फायदेशीर आहे खुपच ....
®© सुरजकुमारीSuraj Kumari Goswami 
(तुम्ही  अलिव कशा प्रकारे वापता तेही सांगा 

#अलिव
#चंद्रशूर
#हलीम
#हिवाळा
#पौष्टिकआहार
#मराठीपरंपरा
#घरगुतीउपाय
#आरोग्य
#प्रथिनयुक्त
#हाडांसाठीउपयुक्त
#आईंचाविश्वास
#सांधेदुखी
#हिवाळ्याचाखासपदार्थ
#सौंदर्य
#स्तनपान